Monday, December 7, 2009

డాలర్‌ బదిలీ వాణిజ్యం (డాలర్‌ క్యారీ ట్రేడ్‌)

ప్రపంచ రిజర్వ్‌ కరెన్సీగా చలామణి అయి, వివిధ దేశాల ఆర్ధిక వ్యవస్ధలను గత మూడు దశాబ్దాలుగా శాసించిన అమెరికన్‌ డాలర్‌ ఇటివలీ కాలంలో తీవ్రంగా బలహీన పడింది. బలహీన పడ్డ అమెరికన్‌ డాలర్‌ను పెట్టుబడిగా మార్చుకొని విపరీతమైన లాభార్జన నెరుపుతున్న వాణిజ్యమే ''డాలర్‌ బదిలీ వాణిజ్యం'' గా పేరు పొందింది. డాలర్‌ బలహీనపడిన కొద్దీ, బంగారం, ఆయిల్‌, సరుకులు, ఈక్విటీల మార్కెట్లు జోరుగా పెరుగుతున్నాయి. డాలర్‌ పటిష్టంగా వున్న 2008 సం||లో యీ జోరు ఇంతగా లేదు. సాధారణంగా దేశ ఆర్ధికాభివృద్ధితో బాటుగా విదేశీ మారక విలువ పెరుగుదలను మంచి లక్షణంగా చూస్తాము.

ఇటీవలి కాలంలో అమెరికాతో పాటు ప్రపంచ దేశాల ఆర్ధిక వ్యవస్ధలు ద్రవ్య సంక్షోభం నుండి కోలుకుంటున్న వేగం కంటే, అమెరికాలోనే కాకుండా, చైనా, భారత్‌, బ్రెజిల్‌ తదితర అభివృద్ధి చెందుతున్న దేశాలలో ఉపందుకున్న ఫైనాన్షియల్‌ మార్కెట్ల వేగం అర్ధశాస్త్ర మౌళిక సూత్రాలకతీతంగా ఉంది. అమెరికా డాలర్‌ బలహీన పడ్డ కొద్దీ, అంతర్జాతీయ పెట్టుబడుల మార్కెట్‌లు శరవేగంతో దూసుకుపోతున్నాయి. ఈ వేగాన్ని సృష్ఠిస్తున్న ప్రక్రియే ''కరెన్సీ బదిలీ వాణిజ్యం''. డాలర్ల ఆధారంగా జరిగేది ''డాలర్‌ బదిలీ వాణిజ్యం''.

కరెన్సీ బదిలీ వాణిజ్యం అంటే

''తక్కువ వడ్డీ రేటుకు లభ్యమయ్యే కరెన్సీ నిధులను అత్యధిక లాభాలనార్జించే విదేశీ కరెన్సీ లోని పెట్టుబడి సాధనాలలో పెట్టుబడి పెట్టె వ్యూహాన్ని'' ''కరెన్సీ బదిలీ వాణిజ్యం'' అంటారు. ఉదాహరణకు 1 శాతం వడ్డీ రేటుతో జపాన్‌ బ్యాంకు నుండి యెన్‌ల రూపంలో అప్పు తీసుకొని ఆసొమ్మును 4 శాతం వడ్డీరేటు గల అమెరికన్‌ డాలర్‌ బాండ్లలో పెట్టుబడి పెడితే రెండు దేశాల విదేశీ మారక విలువలలో మార్పు లేనంత కాలం 3 శాతం వడ్డీ లాభంగా మిగులుతుంది. దీనితోపాటే విదేశీ కరెన్సీ మారక విలువలు పెరిగేటట్లయితే లాభాల రేటు ఇంకా పెరుగుతుంది. అదే సందర్భంలో విదేశీ, స్వదేశీ కరెన్సీ మారక విలువలలో ఎగుడుదిగుడులుంటే ఆదాయాలు తారుమారవుతాయి. లాభాలైనా, నష్టాలైనా ఫలితం తీవ్రంగా ఉంటుంది. నయా ఉదారవాద విధానాల సృష్ఠి ''కరెన్సీ బదిలీ వాణిజ్యం''.

వెలిగి పోతున్న అంతర్జాతీయ ఫైనాన్స్‌ మార్కెట్లు

1980, 1995, 2006, 2008 సంవత్సరాలలో జపాన్‌లో సంభవించిన ఆర్ధిక సంక్షోభాల నేపథ్యంలో జపాన్‌ 'ఎన్‌' మారక విలువ క్షీణించిన దశలో జపాన్‌ పెట్టుబడీదారులు అతి తక్కువ వడ్డీకి లభించిన యెన్‌లను అధిక విదేశీ మారక విలువగల విదేశీ ఫైనాన్స్‌ మార్కెట్లలో పెట్టుబడి పెట్టి అధిక లాభాలు గడించారు. ''యెన్‌ బదిలీ వాణిజ్యం'' యింతవరకు పెట్టుబడి మార్కెట్లకు చౌకబారునిధుల వనరుగా వున్నది. దాని స్ధానంలో డాలర్‌ నేడు ఈ దుస్ధితికి దిగజారింది. అమెరిగాలో ఇటీవలి ద్రవ్య సంక్షోభం నుండి బయటపడేందుకు అమలుచేస్తున్న ఉద్దీపన పధకాలతో ద్రవ్య లభ్యత (లిక్విడిటి) విపరీతంగా పెరిగింది. సున్నా కంటే అతి తక్కువ శాతం వడ్డీ రేట్లకు ఫెడరల్‌ రిజర్వ్‌, ఇన్‌వెస్ట్‌మెంట్‌ బ్యాంకుల ద్వారా అందిస్తున్న ఋణాలను కార్పోరేట్‌ సంస్ధలు తమ దేశంలోనే కాక చైనా, భారత్‌, బ్రెజిల్‌ లాంటి అభివృద్ధి చెందుతున్న దేశాల ఫైనాన్షియల్‌ మార్కెట్లలో అత్యధికంగా పెట్టుబడులుగా పెడుతున్నాయి. దీనితో అంతర్జాతీయ ఫైనాన్స్‌ మార్కెట్‌ వెలిగి పోతున్నట్లు పెట్టుబడిదారులు ప్రచారం చేస్తూ ప్రజలలో భ్రమలు కల్పిస్తున్నారు. నిజ ఆర్ధిక వ్యవస్ధకు మళ్ళుతున్న నిధులు మాత్రం నామమాత్రం గానే ఉన్నాయి.

కరెన్సీ బదిలీ వాణిజ్యం ప్రభావాలు

కరెన్సీ బదిలీ వాణిజ్యం లో పెట్టుబడిగా పెట్టె కరెన్సీ మారక విలువ క్షీణత ఎక్కువ కాలం కొనసాగితే పెట్టుబడిదారుల లాభాలు అమితంగా ఉంటాయి. స్పెక్యులేషన్‌ కూడా అపరిమితంగా ఉంటుంది. అమెరికా అనుసరిస్తున్న ఈ తరహా కరెన్సీ విధానాల్ని (మానిటరీ పాలసీలు) ప్రపంచ దేశాలన్నీ అనుస రించాల్సిన దుస్ధితి ఏర్పడింది. అమె రికాలోని గృహరుణాల సంక్షోభం చేదు అనుభవాలు స్మృతి పథంనుండి తొలగక మునుపే, డాలర్‌ బదిలీ వాణిజ్యం ఆధారంగా ఫైనాన్షియల్‌ మార్కెట్‌ రంగంలోని స్పెక్యులేటర్లు అమితమైన దురాశతో. ''ఫైనాన్షియల్‌ రంగ బుడగ''ను అంతులేకుండా పెంచుతున్నారు. అమెరికన్‌ ఆర్ధిక నిపుణులు ప్రొఫెసర్‌ నౌరియేల్‌ రౌబీనీ యీ పరిమాణాల పట్ల వ్యాఖ్యానిస్తూ, ''సుధీర్ఘకాలం కొనసాగే డాలర్‌ బదిలీ వాణిజ్యంలో వాణిజ్య బుడగ పేలడం అనివార్యమని'' హెచ్చరించారు అమెరికా డాలర్‌ ధర ఏదోసమయానికి పెరగాల్సిందే. ఆ పరిణామమే వాణిజ్య బుడగ పగలటానికి కారణమౌతుందనేది అయన హెచ్చరిక సారాంశం. విధ్వంసాన్ని సృష్టించగలిగే వీటి పర్యవసానాలు. ప్రపంచ దేశాలకు ఆందోళన కలిగిస్తున్నాయి.

డాలర్‌ భయాలు

సబ్‌ ప్రైం సంక్షోభ సూత్రధారులైన మెరిల్‌ లించ్‌, గోల్డ్‌ మాన్‌ సాచ్స్‌ లాంటి కార్పోరేట్‌ సంస్ధలు డాలర్‌ బదిలీ వాణిజ్య రూట్‌లో విదేశీ స్టాక్‌, బాండ్‌ల మార్కెట్‌లలో పెట్టుబడులు పెట్టి 40-60% లాభాలు ప్రకటించుకున్నారు. ఈ పెట్టుబడి ప్రవాహాలు అభివృద్ధి చెందుతున్న దేశాలను ముంచేస్తున్నాయి. ఆయా దేశాల కరెన్సీ మారక విలువలను ప్రభావితం చేసే పరిస్థితులు ఆయాచితంగా మీద పడుతున్నాయి. రాబోయే పరిణామాలను అధిగమించటానికి బ్రెజిల్‌ స్టాక్‌, బాండ్‌ల మార్కెట్‌లలో విదేశీ పెట్టుబడుల ప్రవాహాలపై 2 శాతం పన్ను విధించింది. ఇటీవల జరిగిన జి-20 దేశాల ప్రధాన మంత్రుల సమావేశంలో బ్రిటన్‌ ప్రధాని గోర్డాన్‌ బ్రౌన్‌ విదేశీ చౌకబారు పెట్టుబడుల లావాదేవీలపై టోబిన్‌ పన్ను విధించాలని ప్రతిపాదించారు భారతదేశంలో దొడ్డిదారిన విదేశీ అనిశ్చితి పెట్టుబడులను ఆకర్షించే పార్టీసిపేటరీనోట్లను నిషేదించాలనే డిమాండ్‌ పార్లమెంట్‌లో లేవనెత్తారు.

కొన్ని ఆసియా దేశాలు డాలర్‌ బదిలీ వాణిజ్య దుష్పరిణామాలను ఎదుర్కొనేందుకు దేశీయ విధానాల మార్పుకు సమాయత్తం అవుతున్నాయి. ఈ మధ్య కాలంలో అమెరికా అధ్యక్షులు బారక్‌ ఓబామా చైనా పర్యటన సందర్భంగా, ఆదేశ బ్యాంకింగ్‌ రంగ నియంత్రణాధికారి లియు మింకాంగ్‌, చౌక బారు పెట్టుబడుల ప్రోత్సాహంతో అమెరికా అనుసరిస్తున్న అభద్రమైన కరెన్సీ విధానాల్ని తీవ్రంగా విమర్శించారు. జర్మనీ నూతన ఆర్ధిక మంత్రి ఉల్ఫ్‌ గ్యాంగ్‌ షఉబుల్‌, అనారోగ్య స్పెక్యులేటివ్‌ ధోరణలను పెంచే డాలర్‌ బదిలీ వాణిజ్యాన్ని దుయ్యబట్టారు.

ముగింపు

సామ్రాజ్యవాద ప్రపంచీకరణ, పెట్టుబడి అంగ నిర్మాణంలో మార్పులు తేవటమే కాకుండా లాభాల రేటు కాపాడుకోవడానికి పలు నూతన మార్గాలను, రంగాలను ముందుకు తెస్తున్నది. ఇవన్నీ ఉత్పాదక రంగంతో నిమిత్తంలేని స్పెక్యులేటివ్‌ రంగాలే. అటువంటివాటిలో ఒకటి కరెన్సీ క్యారి ట్రేడ్‌. ఈ అంశంపై జరుగుతున్న తాజా చర్చ పెట్టుబడిదారి ఆర్ధిక వ్యవస్ధ ఎంతగా సంక్షుభిత మయ్యిందో నిరూపించే మరో ఉదాహరణ మాత్రమే. నయా వుదారవాద విధానాలు, కరెన్సీ (మానిటరీ) విధానాలతోనే ఆర్ధిక రుగ్మతల్ని నివారించాలనుకుంటే ఫలితం ఇలానే ఉంటుంది. ఒక రోగానికి మందు వేస్తే, మరో రోగం ముదురుతున్నది.

No comments: